Laptop Brandgevaarlijk : Fictie of Feit?

Gepost 8 mei 2015

Regelmatig lees ik op het internet berichten over laptops die de in de brand vliegen, of van exploderende batterijen. Op het net circuleren vele berichten die zijn overdreven of simpelweg niet waar zijn. Hoe gevaarlijk zijn onze laptops?

Volgens de brandweer van Amsterdam is het aantal branden dat veroorzaakt wordt door laptops gestegen, maar het aantal laptops is eveneens gestegen.

In het vliegtuig mogen laptops alleen als handbagage worden vervoerd. Dit komt omdat de stof Lithium-Ion die in de accu's verwerkt is, brandgevaarlijk kan zijn. Slechts een kleine vuurbron kan al een flinke steekvlam veroorzaken. In het laadruim van het vliegtuig kan dit niet adequaat geblust worden, iets wat cabinepersoneel van een vliegtuig wel kan. Dat is dan ook precies de reden dat losse accu's niet ingecheckt mogen worden, maar mee moeten in de cabine.

De kans op een calamiteit is zeer klein. Er zijn ter voorkoming daarvan diverse technische beveiligingen ingebouwd. Statistisch gezien kán het echter gebeuren - er worden per slot van rekening jaarlijks wereldwijd miljoenen laptops verkocht en dus ook evenzoveel battery packs, is de redenering. De hierna volgende berichten zijn alle afkomstig uit plaatselijke kranten of nieuws web-sites, waarvan je mag aannemen dat de inhoud naar waarheid is geschreven.

Klik hier voor weergave van alle nieuws berichten.

• Mobieltje van vrouw uit Enschede ontploft in hand - Overgenomen van rtvoost.nl, 10 december 2013
  Ze voelde de telefoon opzwellen en warmer worden, terwijl ze 'm in de hand hield. Een ontploffing en steekvlam volgde. Joke Bolhaar uit Enschede schrok zich rot, volgens de Enschedese had ze een engeltje op haar schouder. Afgelopen zondag was Joke Bolhaar aan het winkelen bij tuincentrum Borghuis in Deurningen. Ze verwachtte een telefoontje en hield de Samsung Galaxy 3 in de hand. Spontaan explodeerde het 1 jaar oude toestel. Ze kon het apparaat nog net op tijd van zich af gooien. Op de grond spoot de inhoud uit de batterij en veroorzaakte een steekvlam. Bolhaar hield aan het incident niet alleen een zere hand over. Ze is erg geschrokken en moet er niet aan denken wat er gebeurd was als het toestel in haar broekzak of naast het bed was ontploft. Bolhaar heeft via de verzekering een nieuw toestel gekregen. Ze heeft ook de fabrikant gemaild en haar beklag gedaan.
• Dell-laptop ontploft tijdens spelletje - Overgenomen van CBS Philly, 30 juni 2014
  

  De dame was afgelopen zondag bezig haar mails te checken en genoot van een potje spider solitaire toen haar zes jaar oude Dell Inspiron er plots genoeg van kreeg. "De laptop maakte een halve salto en de batterij knalde door de kamer", getuigt de vrouw aan CBS Philadelphia. Brokstukken vlogen tot tweeënhalve meter ver.

  De explosie maakte een vroegtijdig einde aan Luffs spelletje solitaire en stak, alsof dat nog niet erg genoeg was, haar T-shirt in brand. Toen ze haar brandende kledij uitschoot verbrandde ze naar eigen zeggen het haar. Ook het gezicht, een arm en zelfs een voet van de vrouw geraakten licht aangebrand tijdens het voorval.

  De brandweercommandant getuigt dat de batterij in stukken op de grond lag. Onderzoek moet zekerheid bieden maar alles wijst erop dat het ding aan de oorzaak van de explosie lag. Explosies of branden veroorzaakt door lithium-ionbatterijen zijn zeldzaam maar allesbehalve uniek.

  Dell reageerde al op het voorval. "Onderzoek naar veiligheid en mogelijke veiligheidsproblemen zijn de hoogste prioriteit voor Dell", aldus een woordvoerder. "Dell zal de nodige stappen ondernemen om het incident te onderzoeken." Het bedrijf suggereert alvast dat de verantwoordelijkheid mogelijk bij de bejaarde vrouw ligt: "In onze productinformatie stellen we dat het gebruik van een batterij die niet ontworpen is door Dell voor een Dell computer het risico op brand en explosies verhoogt." De vrouw herinnert zich inderdaad een nieuwe batterij voor haar toestel gekocht te hebben, maar weet niet meer of het om een gecertificeerd exemplaar van Dell zelf ging.

  Loretta wil zich niet laten afschrikken door de knal en overweegt de aanschaf van een nieuwe laptop. Bij dat nieuwe exemplaar zal ze wel de batterij iedere nacht te verwijderen. Hoe dat haar zal beschermen tijdens het spelen van solitaire vertelde ze er niet bij.

• Woningbrand door laptop in Assen - Overgenomen van RTV Drente, 6 mei 2014
  ASSEN - In een woning aan Het Kanaal in Assen is vanochtend rookschade ontstaan door een brand. De brand ontstond door een te heet geworden laptop. De computer stond op een meubelstuk, dat door de hitte ging smeulen. Dit zorgde voor veel rookontwikkeling. Zo'n zeven woningen in de omgeving werden voor korte tijd ontruimd. De bewoonster was thuis toen de brand ontstond, maar raakte niet gewond. Haar woning is voorlopig onbewoonbaar.
• Brand door oververhitte laptop - Overgenomen van RTV NH , 13 augustus 2012
  AMSTERDAM Een matras is maandagavond rond 19.35 uur in brand gevlogen in een woning aan de Conradstraat in Amsterdam. De matras vloog in brand door een oververhitte laptop. De woning liep aanzienlijke rook- en waterschade op. Als veiligheidstip geeft de brandweer het advies, dat de ventilator van de laptop vrij moet zijn zodat de warmte weg kan. Bij de brand raakte een vrouw gewond. Ze kreeg rook binnen en moest naar het ziekenhuis.
• Brand door opladende laptop - Overgenomen van De Telegraaf, 6 mei 2011
  Een laptop die aan de oplader lag, heeft gisteren voor brand gezorgd in een woning in het West-Friese Spanbroek. De laptop, liggend op de salontafel, vloog vermoedelijk door oververhitting in de vroege ochtend in brand. De bewoner, die op dezelfde etage sliep, werd wakker door de enorme rookontwikkeling in zijn woning en kon de brandweer alarmeren. Een spontaan ontbrandende laptop blijkt geen unicum te zijn. Een soortgelijk incident speelde zich in november 2010 af in Bergen op Zoom, waarbij een 24-jarige man gewond raakte toen zijn opladende notebook vlam vatte. In veel gevallen is oververhitting oorzaak van een laptop brand. Het deed computerfabrikant Toshiba in oktober 2010 besluiten om ruim 40.000 laptops terug te roepen omdat enkele modellen vatbaar bleken voor oververhitting.

Oorzaak

Elektriciteit wordt in een batterij opgeslagen in de vorm van elektrochemische energie. Bij het opladen wordt een chemische reactie in gang gezet, waarbij stof A wordt omgezet in stof B. Voor die omzetting is energie nodig, die weer uit de batterij komt bij ontlading wanneer het mobieltje of de laptop wordt gebruikt, en stof B wordt omgezet in stof A.

Batterijproducenten zijn voortdurend op zoek naar betere materialen om nog meer elektriciteit te kunnen opslaan in een kubieke centimeter, zegt TNO-onderzoeker Dick Schmal. Batterijen, in laptops en in mobiele telefoons, zijn tegenwoordig meestal gebaseerd op energierijke lithiumverbindingen, zogeheten Li-ionbatterijen.

Batterijen kunnen honderden keren op- en ontladen worden. Het precieze aantal hangt sterk af van de wijze van gebruik. Zowel bij het opladen als bij het ontladen lopen er niet al te hoge stromen door de batterij. Daarop is het ontwerp van de batterij en van diverse onderdelen in de laptop gebaseerd.

Er ontstaan pas problemen als er hoge stromen door de batterijen gaan, als er bijvoorbeeld ergens in de telefooon, of in de batterijverpakking, kortsluiting ontstaat. Daarbij kan alle opgeslagen elektriciteit in korte tijd vrijkomen. De batterijen kunnen dan gloeiend heet worden, zelfs zo heet dat materialen van bijvoorbeeld de verpakking zullen smelten, zegt Schmal. 'Een speciale elektronische schakeling in de mobiele telefoon voorkomt echter dat er bij het ontladen en bij het opladen te hoge stromen gaan lopen', aldus Kees Smaling, directeur van Siemens Mobile in Nederland, een van de grote producenten van mobiele telefoons. Zo'n chipje kan echter weleens kapot gaan, bijvoorbeeld als de gsm (of laptop) een flinke smak maakt.

Ontstaat er onverhoopt kortsluiting, dan is er een kans dat vanwege die extreme verhitting bepaalde stoffen zullen ontladen. Daarbij kunnen zich gassen vormen, bijvoorbeeld kooldioxidegas. Elke batterij heeft daarom een ventieltje. Wanneer de druk te hoog oploopt, kunnen gevormde gassen daardoor ontsnappen.

Laptop fabrikanten laten hun battery packs over het algemeen elders maken, voornamelijk bij Japanse producenten als Sony en Sanyo. Dat gebeurt op basis van scherp gedefinieerde specificaties en de daarbij behorende kwaliteitscontrole en kwaliteitstesten, zegt Smaling van Siemens. Op die batterijen staat Siemens. Volgens Smaling zijn er met een battery pack met de merknaam Siemens erop nog nooit verhittingsproblemen ontstaan.

Volgens de fabrikanten van laptops treden er vooral problemen op bij het gebruik van goedkopere battery-packs, afkomstig uit China, die zijn voorzien met minder veiligheidsvoorzieningen, en zijn gefabriceerd volgens lagere kwaliteitseisen stellen.

Om alle risico's uit te sluiten dienen er bij vervanging, alleen originele batterij-packs te worden gebruikt, aldus de fabrikanten van laptops.

Laptopbatterij ontploft, wat kun je claimen?

Bij een defect product heb je recht op gratis vervanging of reparatie (tenzij slijtage etcetera), en het lijkt me duidelijk dat een batterij niet behoort te ontploffen. De batterij moet dus worden vervangen, en waarschijnlijk ook de laptop want die is nu óók defect.

Ook buiten de garantie periode behoud je dit recht. Volgend de wet "productaansprakelijkheid" moet schade als gevolg van een onveilig product moet door de fabrikant worden vergoed, en dat recht kan niet worden ingeperkt of uitgesloten in algemene voorwaarden (art. 6:185 BW). En de "fabrikant" is hier dan fabrikant van de laptop, maar óók de winkel kan worden aangesproken op de schade (art. 6:187 BW).

Niet alleen de schade aan de laptop kan worden geclaimd, maar ook schade die door het defecte product veroorzaakt zijn (bijv een broek of ziekenhuisrekeningen omdat er ook een brandplek op je been behandeld moest worden). Echter voor gevolgschade geldt wel een drempel van 500 euro, pas als je méér dan dat bedrag aan schade hebt naast de kapotte laptop zelf, kun je een claim indienen (Zie artikel 6:190 BW).